Türkiye’de çalışma hayatı insanlar için oldukça zorlayıcı olabiliyor. Çalışma hayatının kurallarının tam olarak bilinmemesi ile bazı kişiler hakları olan ödemeleri alamayabiliyorlar. SGK Başuzmanı İsa Karakaş çalışanlara bir uyarıda bulunarak hiç bilmedikleri tazminat haklarını sıraladı.
Bilgi sahibi olmadıkları için tazminat ödemelerini alamayan çalışanların büyük zararlar ile karşılaştıklarını belirten İsa Karakaş insanların kıdem ve ihbar tazminatı haricinde başka tazminat haklarının olduğunu ama bilgi eksikliği bulunduğunu kaydetti.
10 FARKLI TAZMİNAT HAKKI
Çalışanların tazminat haklarına ilişkin konuşan İsa Karakaş, “Çalışanlar çok sayıda haklarından haberdar değiller. Çalışanların tam 10 farklı tazminat hakkı olduğunu biliyor musunuz? Hepinizin bildiği üzere kıdem tazminatı hakkı var, ihbar tazminatı hakkı var. Bunları zaten herkes biliyor. Ancak bilmediğiniz çok sayıda tazminat bulunuyor.” dedi.
KÖTÜ NİYET TAZMİNATI
Kötü niyet tazminatı hakkında bilgi veren İsa karakaş, “Örneğin işçi olarak çalışıyorsunuz ve işveren sizi iyi niyet kurallarına aykırı olarak işten çıkarmışsa ihbar süresinin 3 katı kadar kötü niyet tazminatı alabiliyorsunuz. 4-5 yıldan beri çalışıyorsunuz ve işveren sizi kötü niyetle işten çıkarmış ise ihbar tazminatını zaten alıyorsunuz. 8 haftalık ihbar tazminatı ve 24 hafta da kötü niyet tazminatı olmak üzere 30 haftalık tazminat alabiliyorsunuz.” ifadelerini kullandı.
AZ BİLİNEN TAZMİNAT HAKLARI
Çalışma hayatında bulunan tazminatlara dair açıklamalarını sürdüren İsa Karakaş sözlerine şöyle devam etti:
“Çalışanlara eşit davranmak iş kanununda olan bir kuraldır. Eğer işveren size bir ayrımcılık yapmış ise o zaman da 4 aya kadar tazminat alma hakkınız var. Biz buna ayrımcılık tazminatı diyoruz.
Sendikalı olmak anayasal bir haktır. Çoğu işveren sendikalı olmayı engelliyor ya da zorluk çıkarıyor. Bundan dolayı da işveren sendikal nedenlerden dolayı işten çıkarmış ise diğer tazminatlardan ayrı 1 yıllık ücret tutarı kadar da sendikal ayrımcılık tazminatı alabiliyorsunuz.
Belirsiz süreli iş sözleşmesine göre çalışıyorsunuz ve 6 aydan fazla çalışmanız var ve iş yerinde de 30’dan fazla çalışanı varsa size işten çıkarılırsanız işe iade davası açabiliyorsunuz. 4 ile 8 ay arasında değişen işe iade tazminatı alabilirsiniz.
İş yerinde çalışırken çeşitli nedenlerle trafik kazası, iş kazası veya herhangi bir şey oldu ve sakat kaldınız. Ancak aradan zaman geçti ve iyileştiniz. İşveren sizi işe başlatmak zorunda. Başlatmadığı zaman bu durumda 6 ay ücret tutarında eski işe başlatmama tazminatı hakkınız var.
Askere gittiniz ve askerlik dönüşü geldiniz ve iş yerinde uygun pozisyon var. Patrona dediniz ki ben eski işime başlamak istiyorum. Patron sizi işe başlatmadığı takdirde iş kanunundaki şartlar dahilinde askerlik dönüşü işe başlatmama tazminatı ödemek zorunda. Bu tazminat tutarı da 3 aylık maaşınız kadardır.
İş kazası geçirdiniz veya meslek hastalığı geçirdiniz. Elbette SGK’dan sürekli iş göremezlik maaşı veya malulen emekli olabiliyorsunuz. Bunların haricinde maddi ve manevi tazminat davası açma hakkınız var.”
KIDEM TAZMİNATI HAKKINDA YANLIŞ BİLGİ
Kıdem tazminatlarıyla alakalı olarak yanlış bir bilginin yaygın olduğunu belirten İsa Karakaş, “Kıdem tazminatıyla ilgili çoğu arkadaşımız yanlış yapıyor. Çalışırken işten ayrılıyor ve hakkım yok diyor. Senin yıllık iznini vermedi. Mesai saatlerinde fazla sürede çalıştırdı. Hafta tatil ücretini vermedi. Sigortanı eksik yatırdı. Bütün bunlar sizin tazminat almanızı sağlayan gerekçeler. Bu işlerden haberdar olmadığınız için tazminatınızı alamıyorsunuz.” dedi.
