Atık Yönetimi ve Atıktan Enerji Üreticileri Derneği (TAYED) Başkanı Ali Rıza Öner, yaptığı açıklamasında atık bertaraf hizmetlerinin kesintisiz bir şekilde kamusal sorumluluk bilinci ile yürütülmesi gerektiğini belirtti. Önder, konuya ilişkin, "Bertaraf edilmeyen atıklar doğaya karıştığında halk sağlığı açısından geri dönüşü olmayan sonuçlara yol açar" ifadesini kullanarak durumun ciddiyetini ortaya koydu.
Türkiye genelinde her gün 90 bin tondan fazla atık çöp çıkıyor. Büyük bir kısmını evsel çöpler ile hayvansal tarım atıkların oluşturduğu bu çöpler 269 biyokütle tesisinde enerjiye dönüşüyor. Bu kapsamda YEKDEM'in elektrik üreticilerine sağladığı destek sona erdi. Fiyatın güncellenmemesi halinde yıl sonunda 5 tesisin kapanacağı ve 5 yıl sonra da sektörün durma noktasına gelebileceği aktarıldı.
"TÜRKİYE'Yİ 20 YIL ÖNCESİNE GERİ GÖTÜRÜLEBİLİR"
Öner, konuya ilişkin yaptığı açıklamasında atık bertaraf tesislerinin çevre güvenliği ve şehir sağlığı noktasında önemli katkılar sunduğunu ifade ederek şunları kaydetti:
"Bertaraf edilmeyen atıklar doğaya karıştığında halk sağlığı açısından geri dönüşü olmayan sonuçlara yol açar. Fakat mevcut yatırım ortamı yerli ve yabancı yatırımcıları sektörden uzaklaştırmakta. Son 5 yılda personel giderleri ve yedek parça maliyetleri artarken buna karşılık elektrik satış fiyatı düşmüştür. Yenilenebilir Enerji Kaynakları Destekleme Mekanizması (YEKDEM) süresi sona eren projeler tamamen sürdürülemez hale gelmiştir. YEKDEM fiyatı güncellenmezse yıl sonu 5 tesis kapanacağı gibi 2030’da ise sektör tamamen duracak vaziyete gelecektir. Tesislerin kapanması Türkiye’yi 20 yıl öncesinin çöp dağlarına, kötü kokulara, yeraltı sularına karışan sızıntı sularına geri götürebilir"
EN AZ 6 MİLYAR DOLARLIK YATIRIM GEREKİYOR
YEKDEM fiyatının güncellenmesi durumunda nüfusu 750 binin üzerinde olan şehirlerde atıkların yakılarak bertaraf edilmesi için tesislerin kurulabileceği aktarıldı. Öner, bu tür bir dönüşüm için en az 6 milyar dolarlık bir yatırımın gerektiğinin de altını çizdi. Türkiye'nin bunu başarması halinde dışa bağımlılığının azalacağı ve çevresel riskleri de azaltabileceği belirtildi.
DÜZENLEME YAPILABİLİR
Öte yandan çöpten enerji üreten bu tesisler her yıl 6 bin kişiye direkt olarak istihdam sağlıyor. Öner, yapısal bir düzenlemeye ihtiyaç duyulduğunun altını çizerek, bu alanda çalışan firmaların ayrı bir statüde olmasına dikkat çekti. Konuya TAYED Başkanı Öner, TEİAŞ'ın bu tesislere öncelik vererek alanında düzenleme yapması konusunda öneride bulundu.
