Kurtuluş Savaşı'nın en önemli noktalarından biri olan Sakarya Meydan Muharebesi Haymana'ya kadar dayandı. Türk ulusu için çok önemli olan bu savaşta Haymana, cephenin gerisinde ana merkez haline geldi.
Sakarya Meydan Muharebesi'nde direkt olarak çatışmalar Haymana'da meydana gelmedi. Ancak lojistik ve kritik noktada Haymana'nın savaşın kazanılması noktasında önemi büyük.
22 Ağustos tarihinde başlayan savaş 13 Eylül 1921'e kadar devam etti. Tam 22 gün ve gece boyunca devam eden savaşın 100 kilometre uzunluğundaki bir alanda sürdüğü biliniyor. Yunan ordusu Ankara'nın yaklaşık 50 km kadar yakınına geldi. Ordu, Haymana'dan savaş sonunda geri çekildi.
14 Ağustos tarihinde harekete geçen Yunan ordusu 23 Ağustos tarihinde kolordu olarak ayrıldı. Kolordulardan birinin hedefinde de Haymana bulunuyordu. İstediği başarıyı sağlayamayan Yunan kuvvetleri savunma mevzilerini bu sefer Haymana bölgesine yöneltti. Savaşın başladığı tarihten 10 gün sonra yani 2 Eylül tarihinde Ankara'ya kadar gelen ve stratejik önemi bulunan Çal Dağı'nı ele geçirdi.
SAKARYA MEYDAN MUHAREBESİ'NİN KAHRAMANI: HAYMANA
Ancak Türk birlikleri geri çekilmeyerek, muazzam bir savunma gerçekleştirdi. Mustafa Kemal Atatürk'ün direkt komuta ettiği taaruzla birlikte Türk birlikleri 10 Eylül tarihinde Çal Dağı'nı geri aldı.
Türk birliklerinin sessiz kahraman Haymana ile elde ettiği Sakarya Meydan Muharebesi'ni kazandı. Bu durum uluslararası toplumların TBMM'ye bakışlarını da değiştirdi.
